Zapomniana rocznica Elbląga. 74 lata temu wojska radzieckie przekazały władzę Polakom
74 lat temu, 19 maja w roku 1945 Elbląg stał się miastem polskim. To zapomniana rocznica, ale właśnie tego dnia wojska radzieckie przekazały władzę prezydentowi Wacławowi Wysockiemu.
Dopiero wtedy zaczęło się odtwarzanie w nim życia – przypomina elbląski historyk dr Tomasz Gliniecki.
Wcześniej było o miasto wciąż niemieckie, pruskie i wciąż miasto frontowe. Po tym czasie w sposób oficjalny prezydent miasta Wacław Wysocki przejmuje miasto. Polacy mogą powoli tworzyć zręby administracyjne. Zaczynają się czuć jak u siebie i zaczynają odbudowywać te elementy, które pozwalają na normalne i sprawne funkcjonowanie miasta.
Trzy miesiące radzieckich rządów, które zaczęły się od zdobycia miasta w lutym, były dla Elbląga bardziej niszczycielskie niż same działania wojenne.
Co zrobiły władze sowieckie z tym miastem? Zaczęto przygotowywać zakłady przemysłowe miasta, które w dużej mierze ocalały, do wywożenia tego, co było w tym mieście najważniejsze.
Z fabryk, zakładów i stoczni Rosjanie wywieźli ponad 90 procent urządzeń i maszyn. Zabrali wszystko, co dało się zdemontować. Od całych taśm produkcyjnych, przez wyposażenie szpitali, szkół, sklepów oraz mieszkań prywatnych. Także żywy inwentarz.
19 maja 1945 r. Polacy przejmowali władzę w mieście, w którym niemal wszystko trzeba było tworzyć od nowa.
Autor: M. Stankiewicz
Redakcja: A. Chmielewska