Budowniczy Kanału Elbląskiego będzie miał portret

Nie wiadomo, gdzie został pochowany ani jak wyglądał. Mimo to budowniczy Kanału Elbląskiego ma się doczekać swojego portretu.

Międzynarodowy konkurs plastyczny na wizerunek Georga Steenkego, twórcy XIX-wiecznej drogi wodnej łączącej Elbląg i Ostródę, ogłosiło Stowarzyszenie Miłośników Kanału Elbląskiego „Navicula”. Prace malarskie można nadsyłać do 16 czerwca. Pula nagród przekracza 10 tysięcy złotych. Wyniki konkursu zostaną ogłoszone 21 czerwca podczas tegorocznych Dni Elbląga. Zwycięski obraz zawiśnie w Izbie Historii Kanału Elbląskiego, powstającej przy pochylni Buczyniec.

Po zniszczeniach wojennych Elbląga w 1945 roku nie zachował się grób Georga Steenkego na miejscowym cmentarzu ani kamienica, w której mieszkał. Liczymy, że dzięki nagłośnieniu konkursu, może gdzieś w Niemczech, odnajdą się potomkowie Steenkego albo inne osoby, które posiadają choćby wycinki prasowe z jego zdjęciem – powiedział prezes stowarzyszenia „Navicula” Sławomir Dylewski.

Jak podkreśla Sławomir Dylewski, głównym celem konkursu jest wzbudzenie większego zainteresowania postacią Steenkego. Do dzisiaj jednak polscy badacze historii kanału, uznawanego za cud XIX-wiecznej hydrotechniki, nie odnaleźli żadnego wizerunku pruskiego inżyniera. W tym roku mija 130. rocznica śmierci Georga Steenkego.

---

Georg Jacob Steenke urodził się 30 czerwca 1801 roku w Królewcu w rodzinie o marynarskich tradycjach. Jego dziadek był pracownikiem tamtejszego portu, a ojciec pilotem portu w Pilawie, uważanym za twórcę pierwszej na świecie służby ratownictwa morskiego. Po śmierci ojca Georg musiał porzucić studia prawnicze. Zaczął naukę u mistrza ciesielskiego, a potem dostał się na Akademię Budownictwa w Berlinie, którą ukończył w 1822 roku.

Pierwszym jego osiągnięciem inżynierskim była budowa Kanału Sekenburgskiego na rzece Niemen w 1835 roku. Potem podjął pracę w Elblągu, gdzie zlecono mu zaprojektowanie systemu, który pozwoli na utrzymanie stałej żeglugi towarowej i osobowej pomiędzy jeziorami Pojezierza Iławskiego a Bałtykiem. Jego projekt był nowatorski, dzięki zastosowaniu transportu szynowego statków po pochylniach. System pochylni i śluz umożliwił pokonanie różnicy poziomów blisko 100 metrów. Za zasługi inżynierskie z okazji 50-lecia pracy zawodowej w 1872 roku na jego cześć zbudowano pamiątkowy obelisk w Buczyńcu, który zachował się do dzisiaj. Po przejściu na emeryturę mieszkał w majątku Czulpa koło Małdyt. Zmarł 22 kwietnia 1884 roku w Elblągu.

Zbudowany w latach 1845-75 Kanał Elbląski – początkowo nazywany Oberlandzkim – jest unikatowym w skali świata zabytkiem hydrotechniki, dzięki czynnemu do dzisiaj systemowi pięciu zabytkowych pochylni z tzw. suchym grzbietem. Jednostki pływające, żeby pokonać różnicę poziomów, są umieszczane na wózkach i przeciągane po torowisku za pomocą stalowych lin, poruszanych napędem wodnym. Kanał łączy jeziora zachodnich Mazur z Zalewem Wiślanym. Z odgałęzieniami ma ponad 150 km długości i jest najdłuższym kanałem żeglownym w Polsce. W 2011 roku prezydent Bronisław Komorowski umieścił go na liście Pomników Historii. Samorządy 11 gmin położonych nad kanałem rozpoczęły w tym roku starania o wpisanie go na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. (PAP/bsc)