Znamy Młodzieżowe Słowo Roku 2022

Plebiscyt Młodzieżowe Słowo Roku 2022 rozstrzygnięty. Zwycięzcą okazała się „essa”.

Słowo „essa” było tegorocznym faworytem internautów. Zostało ono ostatecznie wybrane spośród 20 finałowych słów, które przeszły do II etapu konkursu.

Zwyciężyło słowo radosne, pełne entuzjazmu i luzu

– wskazała prof. Anna Wileczek z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach i Obserwatorium Języka i Kultury Młodzieży UJK, przewodnicząca jury plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku.

„Essa” jest jak młodzież – różnorodna i niepoddająca się szablonowym definicjom, ale za to spontaniczna i ekstatycznie emocjonalna. Okrzyk „essa” towarzyszy zarówno zwycięzcom gier internetowych, jak i tym komentującym w ten sposób dobrą ocenę lub każde pozytywne doświadczenie. „Essą” można się też pozdrawiać, witać lub żegnać, mówiąc: „Essa z tobą!”

– wyjaśniła badaczka.

Zwróćmy też uwagę, że wśród popularnych połączeń ze słowem +essa+ znalazły się te, wskazujące na luz czy stan błogości, np. „mieć essę” lub być „na essie” (…) Mierzenie poziomu essy, czyli pozytywnego nastroju, stanu ciała i umysłu, a jednocześnie młodzieńczej odporności na całe zło świata, stało się sygnałem gotowości do dobrej zabawy. A gdy ten poziom jest niski, zawsze można „wrzucić na luz”, a więc się „zessować” lub „zaessować”

– dodała przewodnicząca jury.

Zwycięski wyraz o syczącym brzmieniu ma także swoje warianty niewerbalne, występuje w formie gestu lub emotikonu.

Jest więc dobrym znakiem uczestnictwa w kulturze ludycznej, gdzie doświadczanie przyjemności jest celem samym w sobie

– wskazała prof. Wileczek.

Nagroda jury dla „odklejki”

Jak tłumaczyła prof. Anna Wileczek, słowo to oznacza stany, ewentualnie osoby, które są oderwane od rzeczywistości i ten aspekt dotyczy nie tylko zachowania, samopoczucia, ale też oceny wypowiadanych treści.

„Odklejkę” ma bowiem każdy, kto nie jest wystarczająco „przyklejony do rzeczywistości”, wskutek czego „za bardzo odpłynął w krainę marzeń i żyje w swoim świecie”

„Odklejka” już wcześniej występowała w języku potocznym, ale przez młodzież została odkryta na nowo dzięki obecnym w slangu jednostkom z przedrostkiem od– np.: „odklejony”, „odklejus”, „odkleja”. Przypomnijmy, że „od-” słyszalne jest także w takich ekspresywnych realizacjach, jak: „odlot”, „odpał”, „odjazd”, które jednoznacznie wskazują, że trzymanie się gruntu i reguł to nie domena młodzieżowego świata”

– stwierdziła prof. Wileczek.

Warto również wskazać na ciekawe jednostki językowe zauważone przez jury.

Są to między innymi: „popkornina” na oznaczenie tego co „fajne, młodzieżowe i cool”, „dyntka”, używana, gdy „wszystko się wali i nie idzie po naszej myśli” czy „poddymić”, które może być zastosowane jako synonim „rozkręcania atmosfery

– wyjaśniła przewodnicząca jury.

Blisko podium znalazły się także takie słowa, jak: „slay”, „łymyn”, „betoniarz” czy „NPC”

Wskazują na pewne stałe trendy w nieoficjalnym języku i komunikacji młodzieży. (…) z jednej strony chodzi tu o podkreślanie tego, co wzbudza podziw, jest wystrzałowe, zabójczo dobre, stylowe (świadczy o tym angielskie zapożyczenie „slay”, a także „slay qeen”), z drugiej – o podtrzymywanie młodzieżowego kontaktu, zabawę i żarty, do których impulsem jest wiral – czyli popularny fragment filmowy lub mem – np. „betoniarz” i fraza „betoniarzu cztery cztery”

– dodała prof. Anna Wileczek.

Według niej ciągle aktualny, choć stary jak slang, jest temat etykietowania.

O czym świadczy występowanie wyrazu „łymyn”, także w wersji „women” czy „women moment”, będącego w gruncie rzeczy wiralowym cytatem

– wskazała badaczka.

Jej zdaniem obecność anglicyzmu „NPC” to z kolei znak płynnego i zręcznego przemieszczania się młodych pomiędzy wirtualnością a realnością, a ściślej – pomiędzy komunikacją online a offline.

Zaprogramowana, „niegrywalna” postać z gier staje się tu metaforą przypadkowego, nieznanego, dziwnego lub nieaktywnego człowieka

– wskazała prof. Anna Wileczek.

Młodzieżowe Słowo Roku to plebiscyt organizowany przez Wydawnictwo Naukowe PWN we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim

Jego celem jest wyłonienie najbardziej popularnych wśród młodych ludzi słów, określeń lub wyrażeń. Jak jednak wyjaśniają organizatorzy, Młodzieżowe Słowo Roku nie musi być nowe, slangowe ani najczęściej używane w danym roku. W ubiegłym roku na podium znalazły się: „śpiulkolot”, „naura” i „twoja stara”. Listę i definicje wybranych słów ze wszystkich edycji plebiscytu można znaleźć w Galerii Młodzieżowych Słów Roku.

Tegoroczny plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku trwał od 11 października. Do 8 listopada internauci zgłaszali swoje propozycje, które walczyły o przejście do finałowego głosowania. W tym czasie do bazy napłynęło 8221 różnych słów i wyrażeń. Nad regulaminowym przebiegiem konkursu czuwał organizator – Wydawnictwo Naukowe PWN oraz jury w składzie: Anna Wileczek (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), Marek Łaziński (Uniwersytet Warszawski), Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński), Bartek Chaciński („Polityka”). W tym roku jury korzystało także z konsultacji z zespołem doradczym nastolatków z Obserwatorium Języka i Kultury Młodzieży Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.

Autor: A. Kruszyńska (PAP)
Redakcja: K. Ośko